اصولاً بروز نشانه‌های درد توسط سلول‌های عصبی گیرنده که در زیر پوست و در اندام‌های سرتاسر بدن یافت می‌شوند، انجام می‌شود. هنگامی‌که خطری بدن را تهدید می‌کند، این سلول‌های گیرنده پیام‌هایی را در طول مسیرهای عصبی به نخاع ارسال می‌کنند و سپس پیام به مغز می‌رسد. داروهای مسکن و ضددرد، قابلیت آن را دارند که این پیام‌ها را قبل از رسیدن به مغز کاهش دهند یا مسدود کنند. جالب است بدانید که درد انواع مختلفی دارد. می‌تواند ناگهانی و حاد باشد. نیمه‌حاد باشد و چند هفته یا چند ماه طول بکشد یا درد مزمن باشد و بیش از 3 ماه طول بکشد.

درد مزمن چیست؟

درد مزمن یکی از پرهزینه‌ترین مشکلات سلامتی در جهان است. زیرا درمان قطعی ندارد و با وجود کنترل آن، باز هم در زندگی روزمره اختلال ایجاد می‌شود. حتی می‌تواند منجر به بروز افسردگی، اضطراب و مشکلات خواب شود.

طبق تجربه، درد مزمن اغلب افراد مبتلا به دیابت، آرتروز، بیماری‌های التهابی روده، آندومتریوز، سندرم تونل کارپال، کمردرد و فیبرومیالژیا را درگیر می‌کند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به دیابت به‌خصوص دیابت نوع 1، همیشه از احساس درد در ناحیه دست و پا در اثر نوروپاتی محیطی شکایت دارند.

اولین قدم برای مدیریت دردهای مزمن، یافتن علت آن‌ها است. در مرحله بعد می‌توان برای انجام روش‌های درمانی، مصرف داروها و تغییر در سبک زندگی اقدام کرد.

انواع دردهای مزمن در کدام نواحی بدن بروز می‌کنند؟

درد مزمن می‌تواند به اشکال مختلف، در هر قسمتی از بدن یا سراسر آن ظاهر شود. از انواع شایع آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کمردرد
• انواع سردردهای مزمن شامل میگرن، سردردهای خوشه‌ای و سردردهای تنشی
• گردن ‌درد
• درد ناشی از ابتلا به انواع سرطان
• درد آرتریت یا مفصل زانو
• اورکیالژی یا درد بیضه
• درد شکمی در افراد مبتلا به بیماری روده تحریک‌پذیر
• درد پایدار در بافت اسکار یا جای زخم ناشی از جراحی یا تروما
• ولوودینیا یا درد مزمن فرج در زنان
• دردهای عضلانی مانند فیبرومیالژیا
• دردهای نوروژنیک یا دردهای مزمن عصبی شامل دردهای ناشی از آسیب به اعصاب، سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) یا سایر بخش‌های سیستم عصبی
• مواردی که هیچ علت فیزیکی ندارد و ناشی از بیماری یا آسیب نیست.

علت و نشانه‌های درد مزمن چیست؟

همه ما گاه‌به‌گاه در نواحی از بدن خود دردهایی را تجربه می‌کنیم. از نظر پزشکان، درد ناگهانی و حاد یک واکنش مهم سیستم عصبی است و در مورد آسیب احتمالی هشدار می‌دهد. در واقع هنگامی‌که آسیبی رخ می‌دهد، سیگنال‌های درد از ناحیه آسیب‌دیده به سمت نخاع و مغز ارسال می‌شوند.

گاهی درد مزمن علت واضحی دارد. ممکن است همراه با یک بیماری طولانی‌مدت مانند آرتریت، سرطان یا میگرن بروز کند. آسیب‌های دیگری مانند رگ‌به‌رگ شدن، شکستگی استخوان یا عفونت مختصر نیز می‌توانند شما را دچار این مشکل کنند.

برخی از افراد در اثر عوامل روانی مانند استرس و افسردگی، دچار درد مزمن می‌شوند. بسیاری از دانشمندان بر این باورند که این مشکل ناشی از سطوح پایین اندورفین در خون است.

درد مزمن اغلب منجر به بروز علائم و شرایط دیگری مانند موارد زیر نیز می‌شود:

• اضطراب
• افسردگی
• احساس خستگی بیش‌ازحد
• انواع مشکلات خواب مانند بی‌خوابی
• مشکلات رفتاری

روش‌های تشخیص دردهای مزمن

برای تشخیص، ابتدا پزشک از شما سوالاتی در مورد هرگونه بیماری یا آسیبی که ممکن است عامل بروز درد باشند، خواهد کرد. همچنین سؤالات دیگری می‌پرسد تا درباره نوع دردی که احساس می‌کنید و مدت زمانی‌که درگیر آن هستید، اطلاعات بیشتری کسب کند.

در این میان، اگر لازم باشد دستور انجام انواع تست‌های تصویربرداری پزشکی برای اطمینان از آسیب مفصلی یا مشکلات دیگر را نیز می‌دهد.

با روش‌های درمان دردهای مزمن آشنا شوید

اصولا هدف اصلی از آغاز روند درمان درد مزمن، کاهش درد و افزایش تحرک بیمار است. ازآنجایی‌که شدت و نوع درد می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد، پزشکان پس از تشخیص علت درد، برای هر بیمار یک برنامه درمانی خاص طراحی می‌کنند. در ادامه به جزئیات هرکدام اشاره خواهیم کرد.

دارودرمانی

در حال حاضر انواع مختلفی از داروها در دسترس هستند که می‌توانند به تسکین یا حتی درمان کمک کنند.

نکته بسیار مهم این است که نباید بدون نظر پزشک و تشخیص او اقدام به مصرف خودسرانه دارو کنید.

مواردی چون داروهای ضددرد و مسکن‌، داروهای کورتیکواستروئید یا کورتون، مسکن‌های اپیوئیدی، داروهای آرام‌بخش مانند داروهای ضدتشنج و ضدافسردگی و کتامین ‌تراپی همگی کاهش‌دهنده انواع دردها هستند البته به شرطی که با نظر و تشخیص پزشک معالج باشد.

انواع تراپی

در کنار دارودرمانی، انجام روش‌های پزشکی زیر نیز روی تسکین انواع درد مزمن موثر است:

تحریک الکتریکی

در این روش با ارسال شوک الکتریکی خفیف به عضلات، سیگنال‌دهی عصبی مختل می‌شود. در نتیجه شدت درد در دست، پا، کمر، گردن و سایر اندام‌ها کاهش پیدا می‌کند.

بلاک عصبی

در این روش بی‌حس‌کننده موضعی، کورتیکواستروئید و داروهای دیگری در داخل یا کنار عصب تزریق می‌شوند. این کار از ارسال سیگنال‌های درد توسط اعصاب به مغز جلوگیری می‌کند.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپیست می‌تواند با انجام تمرینات ورزشی، ماساژدرمانی، لیزردرمانی و غیره کمک زیادی به تسکین دردهای اسکلتی عضلانی کند.

طب سوزنی

در این روش با وارد سوزن‌های ظریفی به زیر پوست، در مسیر عصبی اختلال ایجاد می‌شود و درد کاهش پیدا می‌کند.

روان‌درمانی

بهبود مشکلات روانی و کاهش استرس تحت نظر روانشناس، واقعا کمک‌کننده است.

جراحی

معمولاً جراحاتی که به‌درستی بهبود نیافته‌اند باعث بروز درد مداوم می‌شوند. در این شرایط لازم است برای اصلاح، جراحی انجام شود.

تغییر در سبک زندگی

تاثیر زیادی در بهبود دردهای مزمن دارد. پس اگر نگران وضعیت خود هستید، از همین امروز روی بهبود رژیم غذایی، هنر و موسیقی‌درمانی، مراقبه و انجام تمرینات ذهن‌آگاهی تایچی یا یوگا متمرکز شوید.

احتمالا پزشک با حذف غذاهایی مانند گوشت قرمز و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده، یک رژیم ضدالتهابی را به شما پیشنهاد می‌کند.

تفاوت درد مزمن با دردهای دیگر

درد مزمن ممکن است تیز یا مبهم باشد و باعث احساس ناراحتی در نواحی آسیب‌دیده شود. همچنین ممکن است ثابت یا متناوب باشد و بدون هیچ دلیل آشکاری ساکت شود و دوباره بروز کند.

معمولاً با بهبود آسیب، شدت درد حاد کمتر می‌شود. اما در شرایط درد مزمن، بدن همچنان به ارسال سیگنال‌های درد به مغز، حتی پس از بهبودی ادامه می‌دهد. این مسئله می‌تواند چندین هفته تا چند سال طول بکشد.

درمان و تشخیص در کلینیک درد مجتمع صدر تهران

ازآنجایی‌که درد مزمن می‌تواند میزان تحرک شما را محدود کند و انعطاف‌پذیری و استقامت شما را کاهش دهد. لازم است برای انجام وظایف و فعالیت‌های روزانه، به فکر درمان یا کنترل آن باشید.

خوشبختانه کلینیک درد مجتمع پزشکی صدر تهران، به‌صورت تخصصی در این زمینه فعالیت می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم از کادر پزشکان باتجربه و نامی آن برای درمان و تشخیص انواع دردهای مزمن بهره‌مند شوید.