اصولاً تفسیر جواب نوار عصب و عضله به عهده متخصص مغز و اعصاب است. پزشکان به کمک تفسیر نوار عصب و عضله یا الکترومیوگرافی (EMG) آزمایش می‌توانند اختلالات عضلانی، اختلالاتی‌که بر ریشه عصبی عضلات تاثیر می‌گذارند یا مشکلات مربوط به انتقال سیگنال عصب به عضله را تشخیص دهند.

نورون‌های حرکتی سیگنال‌های الکتریکی را منتقل می‌کنند که باعث انقباض عضلات می‌شوند. در طول الکترومیوگرافی سوزنی، یک الکترود سوزنی که مستقیماً در عضله قرار می‌گیرد، فعالیت الکتریکی آن را در قالب نمودار یا مقادیر عددی ثبت می‌کند. در نهایت داده‌ها تفسیر می‌شوند.

دریافت نوبت نوار عصب و عضله

بنابراین، تفسیر جواب نوار عصب و عضله ساده نیست و نیاز به دقت عمل خاصی دارد. اگر به‌دنبال ثبت نوار عصب و عضله در تهران هستید، پزشکان حاضر از خدمات مجتمع پزشکی صدر در این مرکز از مجرب‌ترین افراد هستند و با دقت عمل ویژه‌ای برای ارائه تفسیر نوار عصب و عضله اقدام می‌کنند.

نحوه تفسیر جواب نوار عصب و عضله

قبل از اشاره به نحوه تفسیر نوار عصب و عضله، لازم است بدانید که پیش از وارد کردن الکترود سوزنی به داخل عضله ممکن است پزشک یک مطالعه هدایت عصبی انجام دهد. در این روش، الکترودهای سطحی به‌صورت برچسب روی عضله چسبانده می‌شوند تا سرعت و قدرت سیگنال‌هایی که بین دو یا چند نقطه حرکت می‌کنند را اندازه‌گیری کنند.

الکترومیوگرافی سوزنی و مطالعه هدایت عصبی، ممکن است همیشه به یک تشخیص احتمالی منجر نشوند. به‌همین‌دلیل، صرفا ارائه یک جواب منفی یا مثبت، روش معنی‌داری برای توصیف داده‌های آنها نیست. بلکه لازم است نمودار یا اعداد به‌دست‌آمده توسط متخصص مغز و اعصاب در یک فرآیند تشخیصی گسترده‌تر تفسیر شوند.

این کار به ارزیابی بیماری‌هایی که بر عضلات و اعصاب شما تأثیر می‌گذارند و همچنین بررسی میزان آسیب واردشده کمک زیادی می‌کند. معمولاً اصطلاحاتی‌که متخصص برای تهیه گزارش از تفسیر جواب نوار عصب و عضله به آن‌ها توجه می‌کند، شامل موارد زیر هستند.

دامنه (Amplitude)

اصولاً سیگنال الکتریکی به‌صورت موج نشان داده می‌شود. منظور از دامنه همان ارتفاع موج است که میزان و شدت سیگنال را نشان می‌دهد.

افزایش یا کاهش ارتفاع موج می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات مختلف در عضلات و اعصاب باشد. به عنوان مثال، افزایش ارتفاع نشانه فعالیت اضافی عضلات و کاهش ارتفاع نشانه ضعف عضلات است.

سرعت رسانش (Conduction velocity)

سرعت رسانش یا هدایت عصبی، سرعت حرکت تکانه الکتریکی در طول عصب را توصیف می‌کند. هرگونه تغییر در سرعت رسانش می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکلات عصبی مانند تحلیل یا آسیب عصبی باشد.

مدت زمان (Duration)

عرض یک موج الکتریکی معادل مدت زمانی است که پتانسیل‌های الکتریکی، از لحظه شروع تا لحظه پایان سیگنال‌دهی، در عضله یا عصب مشاهده شده‌اند.

اگر این مدت زمان خیلی طولانی شود، می‌تواند نشان‌دهنده ضعف عضلات باشد. اما اگر خیلی کوتاه شود، ممکن است نشانه اسپاسم عضلانی باشد.

بلاک رسانش (Conduction block)

این اصطلاح برای نشان دادن احتمال مسدود بودن انتقال سیگنال عصبی در عصب از یک نقطه به نقطه دیگر استفاده می‌شود.

معمولاً برای تشخیص شرایطی مانند سندرم تونل کارپال و سندرم گیلن باره کارایی دارد.

رفلکس F

موج F نوعی پژواک الکتریکی است که در آن تکانه‌های عصبی به سمت ستون فقرات حرکت می‌کنند و سپس در امتداد همان فیبر به پایین برمی‌گردند.

معمولاً این رفلکس نشانه‌هایی از کیفیت هدایت عصبی در طول یک عصب حرکتی ارائه می‌دهد.

رفلکس H

موج H معادل الکتریکی رفلکس در پا است که به‌صورت یک تکانه از طریق یک عصب حسی به نخاع می‌رود و سپس در طول عصب حرکتی برمی‌گردد.

معمولاً در نوار عصب پا برای بررسی عملکرد نخاعی و تغییرات در فعالیت عصبی و عضلانی استفاده می‌شود.

تاخیر شروع (Onset ency)

تاخیر شروع یکی از پارامترهای مهم در تفسیر نوار عصب و عضله است. زیرا اطلاعاتی در مورد مدت زمانی که پتانسیل عصبی به نقطه مورد نظر در عضله می‌رسد تا فعالیت عضلات آغاز ‌شود، ارائه می‌دهد. افزایش تاخیر شروع، می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکلات عصبی باشد.

تاخیر پیک (Peak ency)

نشان‌دهنده مدت زمانی است که پتانسیل عصبی به حداکثر میزان خود در عضله می‌رسد. افزایش تاخیر پیک می‌تواند نمایانگر ضعف عصبی یا وجود اختلالات در انتقال پتانسیل عصبی باشد.

به طور کلی، این اصطلاحات در تفسیر جواب نوار عصب و عضله، اطلاعاتی در مورد اجزای حرکتی و حسی سیستم عصبی محیطی ارائه می‌دهند. همچنین نشان می‌دهند که آیا غلاف میلین که لایه بیرونی اعصاب است و به حرکت سریع‌تر تکانه‌های الکتریکی کمک می‌کند؛ در اثر نوروپاتی آسیب‌دیده است یا خیر.

از تفسیر جواب نوار عصب و عضله چه یافته‌هایی می‌توان دریافت کرد؟

پزشک معالج شما می‌تواند از تفسیر نوار عصب و عضله موارد زیر را برداشت کند.

نوار عصب و عضله طبیعی و نرمال (Normal EMG)

عضلات در حالت استراحت، فعالیت الکتریکی بسیار کمی دارند. هنگامی‌که عصب عضله را تحریک می‌کند تا منقبض شود، یک انفجار کوتاه از فعالیت الکتریکی رخ می‌دهد.

هرچه عضله بیشتر منقبض شود، این فعالیت الکتریکی بیشتر خواهد بود که در نوار عصب نرمال قابل مشاهده است.

فعالیت در حالت استراحت (Activity at Rest)

منظور از فعالیت در حالت استراحت، ثبت فعالیت الکتریکی عضلات در حالتی است که بدن در استراحت است و فعالیت عضلانی وجود ندارد.

این مسئله معمولاً در بیماری‌هایی مانند سندرم تونل کارپال و نوروپاتی محیطی دیده می‌شود که عضلات گاهی شروع به فعالیت خود‌به‌خودی می‌کنند. همچنین می‌تواند به التهاب یا بیماری عضلانی اشاره کند.

فعالیت غیرطبیعی در حین انقباض (Abnormal activity during contraction)

منظور از فعالیت غیرطبیعی در حین انقباض، ثبت فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در عضلات در حالتی است که فرد در حال انجام فعالیت عضلاتی خاصی است. این مسئله معمولا در بیماری‌های اعصاب محیطی بروز می‌کند. زیرا اعصاب کمتری به عضلات متصل است. همچنین در بیماری‌های عضلانی رخ می‌دهد. زیرا شدت انقباض واحدهای انقباضی کمتر است.