سونوگرافی شفافیت نوکال (Nuchal translucency ultrasound) یا همان سونوگرافی NT، یک آزمایش غربالگری است که در سه ماهه اول بارداری انجام می‌شود. در این آزمایش میزان مایع پشت گردن جنین اندازه‌گیری می‌شود. این کار می‌تواند به پزشک شما کمک کند تا خطر ابتلای کودک به ناهنجاری‌های کروموزومی مانند سندرم داون را تخمین بزند.

اصولاً سونوگرافی NT بین هفته‌های 11 تا 14 بارداری توسط پزشک متخصص سونوگرافی یا زنان انجام می‌شود. مایع پشت گردن جنین پس از هفته ۱۴ بارداری، مجدداً توسط بدن جذب می‌شود.

کاربردهای سونوگرافی NT چیست؟

هر چه سن مادر بیشتر شود، احتمال داشتن نوزادی با ناهنجاری‌های کروموزومی بیشتر می‌شود. اما هر خانمی می‌تواند در هر سنی نوزادی با ناهنجاری‌های کروموزومی داشته باشد. به‌همین‌دلیل، انجام آزمایش‌های غربالگری به همه خانم‌های باردار پیشنهاد می‌شود.

روش‌هایی مانند سونوگرافی آنومالی، سونوگرافی کالر داپلر و NT می‌توانند اطمینان دهند که کودک شما به طور طبیعی رشد می‌کند یا خیر. همچنین ممکن است به کمک آن‌ها متوجه شوید که کودک شما یک ناهنجاری دارد یا خیر.

همچنین در زمان انجام اسکن NT، سونوگرافیست می‌تواند برای تعیین جنسیت و بررسی برخی از ساختارهای اصلی بدن جنین نیز اقدام کند.  

همه جنین‌ها پشت گردن خود کمی مایع دارند. محققان دریافته‌اند وقتی جنین دارای مشکلات کروموزومی یا ژنتیکی است، مایع بیشتری در پایین گردن او جمع می‌شود. این وضعیت می‌تواند نشان‌دهنده ابتلای کودک شما به بیماری‌هایی مانند موارد زیر باشد:

• سندرم داون (تریزومی 21)
• سندرم ادواردز (تریزومی 18)
• سندرم پاتاو (تریزومی 13)
• افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مادرزادی قلبی

سونوگرافی NT با اندازه‌گیری میزان این مایع کمک زیادی به تشخیص زودهنگام مشکلات ژنتیکی جنین می‌کند.

سونوگرافی NT و تعیین جنسیت

اگرچه اسکن NT یک روش سونوگرافی اختیاری است؛ اما در حین انجام آن سونوگرافیست می‌تواند برای تعیین جنسیت اقدام کند. اصولاً بعد از هفته 12 بارداری، امکان انجام این کار وجود دارد.

انجام سونوگرافی NT در مجتمع پزشکی صدر

اگر هم به دنبال برترین متخصصان زنان و هم برترین متخصصان سونوگرافی در یک مرکز هستید، می‌توانید به مجتمع پزشکی صدر تهران مراجعه کنید. مجتمع صدر با برخورداری از مرکز تخصصی تصویربرداری، آزمایشگاه پیشرفته و کادر پزشکی حرفه‌ای، می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند. 

اسکن NT چگونه انجام می‌شود؟

در اوایل بارداری، سونوگرافی‌هایی مانند اسکن شفافیت نوکال را می‌توان از طریق شکم یا واژن انجام داد. اصولاً سونوگرافیست بهترین روش را بر اساس چندین ملاحظات مانند زمان بارداری و شکل بدن شما انتخاب می‌کند.

اگر قرار باشد که این آزمایش را به‌صورت شکمی انجام دهید، معمولاً از شما خواسته می‌شود که قبل از اسکن چند لیوان آب بنوشید تا مثانه شما پر شود. این کار کمک می‌کند تا داخل رحم راحت‌تر دیده شود. پس از اینکه روی تخت دراز کشیدید، سونوگرافیست یک ژل مخصوص را روی قسمت پایینی شکم شما می‌مالد. سپس به آرامی پروب دستگاه سونوگرافی را روی شکم شما حرکت می‌دهد. معمولاً در این زمان احساس درد و ناراحتی ندارید.

اگر اسکن شما به‌صورت واژینال انجام شود، یک پروب سونوگرافی کوچک و روغن‌کاری‌شده به آرامی وارد واژن می‌شود. این وضعیت ممکن است کمی ناراحت‌کننده باشد، اما معمولا دردناک نیست. طبق تجربه، اسکن‌هایی که به این روش انجام می‌شوند، می‌توانند تصاویر دقیق‌تری ارائه دهند. زیرا پروب به رحم نزدیک‌تر است.

در نهایت، پس از ظاهر شدن تصاویر جنین روی صفحه نمایش دستگاه، سونوگرافیست فضای پر از مایع پشت گردن را بررسی می‌کند. میزان مایع معمولاً برحسب میلی‌متر اندازه‌گیری می‌شود.

اگر انواع سونوگرافی دوران بارداری توسط یک پزشک متخصص انجام شوند، به شما یا جنین آسیب نمی‌رساند و خطری بابت سقط جنین ندارد.

تفسیر نتایج سونوگرافی NT چگونه است؟

اسکن NT یک آزمایش غربالگری است. بنابراین نتایج آن نمی‌توانند به طور قطع به شما بگویند که آیا جنین ناهنجاری کروموزومی دارد یا خیر. اگر اسکن شما نتیجه نگران‌کننده‌ای دارد، می‌توانید با پزشک خود برای انجام یک روش تشخیصی مانند نمونه‌برداری از پرزهای کوریونی یا آمنیوسنتز تصمیم بگیرید.

با این وجود، پزشکان ذکر می‌کنند که برای اکثر بارداری‌ها، NT بالای 3 میلی‌متر بحث مشاوره ژنتیک و انجام آزمایش‌های اضافی را به همراه دارد. زیرا عدد نرمال سونوگرافی NT معمولاً بین هفته‌های 11 تا 14 بارداری، کمتر از 3.5 میلی‌متر است.

قابل ذکر است که در اغلب اوقات افزایش عدد نرمال سونوگرافی NT به معنای وجود یک بیماری کروموزومی یا ژنتیکی نیست.

همچنین نتایج این اسکن را می‌توان با نتایج آزمایش خون که معمولاً در هفته‌های 10 تا 12 بارداری انجام می‌شود، ترکیب کرد. در این شرایط، درصد اطمینان پزشک برای تشخیص انواع ناهنجاری‌های کروموزومی یا ژنتیکی به 95 می‌رسد.