کشیدن دندان یکی از رایج‌ترین درمان‌های دندا‌پزشکی است که معمولاً به عنوان آخرین راه‌حل برای حفظ سلامت دهان و دندان‌ها انجام می‌شود.

زمانی که یک دندان آسیب‌دیده، پوسیده یا عفونی به‌گونه‌ای باشد که دیگر قابل ترمیم نباشد، دندانپزشک تصمیم به کشیدن آن می‌گیرد تا از گسترش مشکل به سایر دندان‌ها یا بافت‌های دهان جلوگیری کند.

کشیدن دندان چیست؟

کشیدن دندان به فرآیند خارج کردن یک دندان از حفره استخوانی‌اش در فک گفته می‌شود. این کار معمولاً زمانی انجام می‌شود که دندان به‌شدت آسیب دیده، عفونی یا لق شده باشد و دیگر امکان ترمیم آن وجود نداشته باشد. همچنین دندان کشیدن می‌تواند به دلایل درمانی، ارتودنسی و پیشگیری از مشکلات جدی‌تر دهان و دندان انجام شود.

دلایل کشیدن دندان

• پوسیدگی شدید غیر قابل ترمیم
• عفونت یا آبسه
• بیماری‌های لثه
• شکستگی عمیق دندان
• نهفتگی دندان (مانند دندان عقل)
• ازدحام دندان‌ها که مانع از ارتودنسی دندان می‌شود.
• آماده‌سازی برای پروتز دندان
• باقی ماندن دندان شیری
• حذف دندان‌های آسیب ‌دیده در بیماران تحت شیمی‌درمانی یا پیوند عضو

مزایای کشیدن دندان

تسکین درد شدید

یکی از مهم‌ترین مزایای دندان کشیدن، رفع درد ناشی از پوسیدگی یا عفونت‌های شدید است. با حذف منبع درد، می‌توانید آسودگی قابل توجهی را تجربه کنید.

جلوگیری از گسترش عفونت

دندان‌های عفونی در صورت درمان ‌نشدن می‌توانند به دندان‌های مجاور آسیب رسانده یا باعث مشکلات جدی در سلامت عمومی شوند. به‌همین دلیل این روش اقدامی موثر برای جلوگیری از گسترش عفونت در دهان و بدن به شمار می‌رود.

ایجاد فضا برای درمان ارتودنسی

در برخی موارد، برای ردیف‌کردن دندان‌ها، لازم است یک یا چند دندان کشیده شوند تا فضای کافی برای حرکت دندان‌های دیگر فراهم گردد.

پیشگیری از مشکلات دندان عقل

دندان‌های عقل به دلیل نهفتگی، عفونت یا فشار به دندان‌های دیگر معمولاً نیاز به کشیدن دارند. این اقدام از بروز درد و عوارض بعدی جلوگیری می‌کند.

آماده‌سازی برای پروتز یا ایمپلنت

برای نصب صحیح دندان مصنوعی یا ایمپلنت دندان، گاهی نیاز است دندان‌های آسیب ‌دیده کشیده شوند تا پایه‌ای سالم و مناسب ایجاد شود.

معایب دندان کشیدن

از دست دادن دندان طبیعی

مهم‌ترین عیب این روش، از دست دادن همیشگی دندان است. هرچند روش‌های جایگزین مانند ایمپلنت یا پروتز وجود دارند، اما هیچ‌کدام دقیقاً کارایی و حس طبیعی دندان اصلی را ندارند.

درد و ناراحتی پس از کشیدن

پس از جراحی ممکن است درد، ورم یا کبودی در ناحیه جراحی ایجاد شود و چند روز تا یک هفته طول بکشد. در این مدت ممکن است عملکرد روزمره شما مختل گردد.

هزینه‌های بالای جایگزینی

پروتز، ایمپلنت یا بریج برای جایگزینی دندان از دست‌رفته هزینه‌بر هستند و نیاز به مراجعات متعدد دارند. همچنین، این راه‌حل‌ها دائمی نیستند و نیاز به نگهداری دارند.

آسیب به دندان‌های مجاور

احتمال آسیب به دندان‌های کناری یا استخوان فک به‌ویژه در روش‌ کشیدن با جراحی وجود دارد. این آسیب می‌تواند باعث لق ‌شدن و آسیب بلند مدت به دندان‌های سالم شود.

عوارض احتمالی پس از جراحی

خطراتی مانند ایجاد حفره خشک، آسیب عصبی، عفونت، سوراخ ‌شدن سینوس و تاخیر در ترمیم بعد از دندان کشیدن ممکن است رخ دهند.

مراحل کشیدن دندان

مراحل این روش به دو دسته کلی کشیدن ساده و کشیدن با جراحی تقسیم می‌شوند که انتخاب روش به محل قرارگیری دندان یعنی قابل مشاهده یا نهفته بودن آن بستگی دارد. در ادامه، با مراحل هر روش به‌طور کامل آشنا خواهید شد.

کشیدن ساده

در این روش، دندان کاملاً از لثه بیرون زده و قابل مشاهده است. مراحل به‌صورت زیر انجام می‌شود:

1. ابتدا دندانپزشک بیحسی موضعی را به ناحیه اطراف دندان تزریق می‌کند تا فقط فشار احساس کنید و دردی وجود نداشته باشد.
2. سپس دندانپزشک با ابزاری به نام الِواتور، دندان را از بافت اطرافش جدا و شل می‌کند.
3. در نهایت با استفاده از انبر دندانپزشکی، دندان را بیرون می‌کشد.

کشیدن با جراحی

اگر دندان نهفته باشد یا به طور کامل از لثه بیرون نزده باشد، نیاز به جراحی دارد. مراحل جراحی عبارت‌اند از:

1. معمولاً دندانپزشک در این روش بیحسی موضعی همراه با بیحسی وریدی برای ایجاد آرامش، استفاده می‌کند.
2. جراح دهان با ایجاد یک برش کوچک در لثه به دندان دسترسی پیدا می‌کند. ممکن است لازم باشد مقداری از استخوان اطراف دندان برداشته شود یا خود دندان به چند تکه تقسیم شود تا خارج کردن آن راحت‌تر باشد.
3. در پایان، ناحیه جراحی تمیز شده و معمولاً بخیه زده می‌شود.

کشیدن دندان چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان این روش به نوع آن بستگی دارد. کشیدن ساده معمولاً بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد. اما اگر دندان نیاز به جراحی داشته باشد، ممکن است ۴۵ دقیقه تا 1 ساعت یا بیشتر زمان ببرد.

تعداد دندان‌ها، محل قرارگیری، وضعیت ریشه‌ها و شرایط بیمار مدت زمان کشیدن دندان را تعیین می‌کنند.

آیا کشیدن دندان درد دارد؟

در زمانی که دندانپزشک مشغول کار است، به دلیل استفاده از بی‌حسی موضعی معمولاً دردی احساس نمی‌کنید و فقط کمی فشار حس می‌کنید.

پس از پایان بیحسی، معمولاً درد یا ناراحتی خفیف را تجربه می‌کنید که با مسکن‌های تجویزشده قابل کنترل است. رعایت مراقبت‌های بعد از عمل، درد را کاهش می‌دهد.

مراقبت‌های بعد از دندان کشیدن

بهبودی کامل معمولاً چند روز طول می‌کشد. با رعایت نکات زیر، روند بهبودتان سریع‌ و راحت‌تر پیش می‌رود.

• کمپرس سرد را بلافاصله بعد از عمل روی گونه قرار دهید تا ورم کاهش یابد. این کار را چند بار در طول روز و هر بار حدود ۱۰ دقیقه تکرار کنید.
• با گاز استریل روی محل دندان کشیده شده فشار دهید تا خونریزی متوقف و لخته خون تشکیل شود. گاز را ۳ تا ۴ ساعت یا تا زمانی که خون‌آلود می‌شود، نگه دارید.
• داروها و مسکن‌های تجویز‌شده را طبق دستور مصرف کنید. از مصرف خودسرانه هرگونه دارو خودداری کنید.
• در ۲۴ ساعت اول استراحت کامل داشته باشید و فعالیت سنگین انجام ندهید.
• در روز اول از نی، سیگار، تف کردن محکم و شستشوی شدید دهان خودداری کنید.
• دندان‌ها را به آرامی مسواک بزنید و از تماس با حفره دندان کشیده ‌شده پرهیز کنید.
• از غذاهای نرم مانند ماست، پودینگ، پوره سیب زمینی و غیره استفاده کنید.

هزینه کشیدن دندان

عوامل مختلفی مانند نوع دندان، پیچیدگی فرآیند، موقعیت کلینیک و تخصص دندانپزشک بر هزینه کشیدن دندان تاثیرگذار هستند.

برای کشیدن ساده دندان که معمولاً نیازی به برش لثه یا جراحی ندارد، هزینه‌ها از حدود ۵۰۰,۰۰۰ تا ۹۶۰,۰۰۰ تومان برای هر دندان متغیر است.

در مقابل، قیمت کشیدن دندان با جراحی مانند دندان عقل نهفته یا ریشه‌های شکسته که نیازمند برش لثه، بخیه یا تراش استخوان است، افزایش می‌یابد. این تفاوت قیمت به دلیل پیچیدگی بیشتر و نیاز به تجهیزات تخصصی و مهارت بالاتر است.