کتامین تراپی یک روش نوین است که برای درمان افراد مبتلا به افسردگی و دردهای مزمن استفاده می‌شود. در این روش ماده‌ای به نام کتامین، که در اصل یک بیهوش کننده و مخدر است، به شیوه تخصصی تخت نظر متخصص به بدن وارد می‌شود. درمان ممکن است به وسیله تزریق، اسپری بینی و یا پاستیل‌های خوراکی باشد.

بسیاری از افراد ممکن است برای سال‌های زیادی از افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه، میگرن و دیگر مشکلات مزمن سلامت روانی و جسمی رنج ببرند. مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین، داروی‌های ضد افسردگی هستند که در خط اول درمان بسیاری از این عارضه‌ها تجویز می‌شوند.

اما متأسفانه، همه افراد به این داروها پاسخ نمی‌دهند. برای بیماران مقاوم، کتامین تراپی روش جایگزینی است که نتایج خوبی را به همراه آورده است.

با این حال این روش خطراتی دارد و برای همه افراد مناسب نیست. این مقاله جنبه‌های مختلف این روش درمانی را بررسی می‌کند.

کتامین تراپی چیست و چطور ابداع شده است؟

همان‌طور که گفتیم کتامین تراپی یک روش نوین درمانی برای افسردگی‌های مقاوم و سایر اختلالات مرتبط از جمله درد‌های مزمن است. در این روش، یک ماده بیهوشی به نام کتامین تخت نظر متخصص از طریق وریدی، بینی یا خوراکی به بدن بیمار وارد شده و پس از آن معمولاً به مدت چند ساعت بیمار در کلینیک تحت نظر قرار می‌گیرد. این روش نوین معمولا نتایج فوق‌العاده‌ای را برای درمان این بیماران به همراه دارد.

کتامین برای اولین بار، در دهه 1960 در بلژیک به‌عنوان داروی بیهوشی برای حیوانات به‌کار رفت. FDA در سال 1970 آن را برای بیهوش‌کردن انسان هم تایید کرد.

به‌تدریج پزشکان متوجه شدند که کتامین تجویزی به این بیماران، سبب می‌شود افکار خودکشی از ذهن آنها پاک شده و به‌عبارت دیگر افسردگی آنها درمان شود. به همین دلیل هم به‌تدریج کتامین درمانی به‌عنوان روشی برای درمان افسردگی مقاوم در نظر گرفته شد.

اسپری بینی اسکتامین

کتامین به اشکال مختلفی وجود دارد، اما تنها چیزی که FDA به‌عنوان داروی ضد افسردگی تایید کرده است، اسپری بینی به نام اسکتامین (Spravato) است.

این اسپری نباید به‌شکل سرخود استفاده شود، بلکه بیمارانی که افسردگی مقاوم دارند، باید علاوه بر ادامه داروی افسرگی خود، در مطب پزشک و زیر نظر او این دارو را دریافت کنند و سپس به مدت دو ساعت تحت نظر باشند.

برای افسردگی مقاوم به درمان، بیماران معمولاً 2 بار در هفته به مدت 1 تا 4 هفته کتامین تراپی می‌شوند. پس از آن، درمان به یک‌بار در هفته برای 5 تا 9 مرتبه ادامه پیدا می‌کند و در مرحله بعد تناوب آن باز هم کاهش می‌یاید.

سایر اشکال کتامین تراپی شامل انفوزیون IV، تزریق دارو در بازو یا قرص‌های پاستیلی است. اگرچه FDA این روش‌ها را هنوز تایید نکرده است، اما بسیاری از پزشکان از آنها برای کتامین درمانی استفاده می‌کنند.

اگر در تهران و یا اطراف آن ساکن هستید، می‌توانید برای دریافت این درمان به مرکز کتامین تراپی در تهران مراجعه نمایید.

خطرات درمان با کتامین چیست؟

به‌طور کلی پس از کتامین درمانی، عوارض زیر ظاهر می‌شوند:

• احساس گسستگی: احساس جدا شدن ذهن از بدن و محیط اطراف، یا خارج از بدن بودن.
• احساس شناور بودن
• تهوع و استفراغ
• افزایش فشار خون یا ضربان قلب
• سردرد

علاوه بر موارد فوق، برخی از خطرات کتامین تراپی که کمتر شایع هستند، شامل موارد زیر می‌باشند:

• توهم بینایی، شنوایی و…

چه موقع باید کتامین تراپی برای شما تجویز شود؟

زمانی درمان کتامین تجویز می‌شود که فرد مبتلا به اختلالات روانپزشکی، مانند اختلال افسردگی اساسی (MDD)، اختلال دوقطبی، و یا استرس پس از سانحه باشد و درمان او با روش‌های معمول موفقیت‌آمیز نیست.

نکته مهم این است که تشخیص این روش درمانی تنها با نظر پزشک متخصص و با بررسی شرایط فعلی شما تعیین می‌شود.

در بسیاری از مواقع، قبل از تجویز کتامین، بیمار تست نوار عصب و عضله انجام می‌دهد. همچنین روش‌های مکملی مثل نوروفیدبک نیز گاهی می‌توانند به تاثیر بیشتر این درمان کمک کنند.

علاوه بر این، بیماران مبتلا به دردهای مزمن مثل فیبرومیالژیا نیز از کتامین تراپی سود می‌برند.

مزایای کتامین درمانی چیست؟

این روش درمانی فوایدی دارد که هم بر جسم و هم بر روان بیمار مرتبط می‌گردد.

فواید مربوط به سلامت روان

• افکار خودکشی را کاهش دهد.
• افکار خودآزاری را کاهش دهد.
• علائم اضطراب و اختلال استرس پس از سانحه را کم کند.
• بهبود سریع در یک تا سه جلسه را به‌دنبال داشته باشد.

علاوه بر این، تجویز کتامین می‌تواند به درمان میگرن، PTSD، اختلال وسواس اجباری و اختلال دوقطبی نیز کمک کند.

فواید مربوط به سلامت جسمانی

به گفته کارشناسان دانشگاه هاروارد، کتامین می‌تواند سلامت جسمانی بیماران را نیز بهبود بخشد. به‌عنوان مثال، تزریق کتامین سیگنال‌هایی را که بدن برای ایجاد التهاب ارسال می‌کند را کاهش می‌دهد و ارتباط با مغز را بهبود می‌بخشد.

برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که عادات غذایی آنها در طول دوره‌های شدید افسردگی تغییر می‌کند؛ یعنی یا زیاد غذا می‌خورند یا بسیار کم. کاهش علائم افسردگی می‌تواند به کاهش این مشکلات نیز کمک کند.

بنابراین کتامین درمانی می‌تواند به‌صورت غیر مستقیم با بهبود روان، در حل مشکلات جسمی نیز موثر باشد.

در مرکز کتامین تراپی چه اقداماتی صورت می گیرد؟

جلسه اول، پزشک متخصص شما را ویزیت می‌کند و همه چیزهایی که درباره فواید و مضرات کتامین تراپی و فرآیند آن نیاز دارید برای شما توضیح می‌دهد.

در روز درمان، شما می‌توانید یکی از دوستان یا افراد خانواده خود را همراه بیاورید. بسیاری از مراکز کتامین تراپی به شما اجازه می‌دهند که در هنگام درمان یکی از نزدیکان شما کنارتان باشند. با این حال توصیه می‌شود که فرآیند درمان با کتامین در شرایطی انجام بگیرد که شما در اتاق تنها باشید.

هنگام تزریق دارو، شما به خواب نمی‌روید، بلکه در حالتی بین خواب و بیداری هستید.

تزریق برای اختلالات خلقی به‌طور کلی حدود 45 دقیقه طول می‌کشد. قبل از ترزیق معمولاً داروی ضد تهوع به بیمار داده می‌شود. دلیل آن هم این است که کتامین تراپی می‌تواند سبب تهوع و استفراغ شود.

سرعت پاسخ بیمار به شرایط او وابسته است. برخی‌ها در یک ماه به‌خوبی پاسخ می‌دهند، اما برخی دیگر برای پاسخ‌دهی کامل به درمان، به 2 تا 3 ماه زمان نیاز دارند.

بیشتر اثرات دارو در عرض چند دقیقه پس از انفوزیون از بین می‌رود، اما بیماران ممکن است تا چند ساعت پس از ویزیت احساس خستگی بیشتری نسبت به حالت معمول بکنند.

هزینه کتامین تراپی چقدر است؟

در سال 1402 به طور متوسط، یک جلسه کتامین تراپی حدود 2.000.000 تا 3.000.000 تومان هزینه داشت.

با این حال هزینه‌ها به کلینیک درمانی، پزشک و نوع داروی مورد استفاده وابسته است. لازم است قبل از درمان از بیمه خود پرس‌و‌جو کنید تا دریابید چه مقدار از هزینه توسط بیمه پرداخت می‌شود.

مرکز کتامین تراپی مجتمع پزشکی صدر با تجربه موفق و کادری مجهز آماده ارائه خدمات در زمینه درمان با کتامین به بیماران می‌باشد.

برای اطلاعات بیشتر با ۰۲۱۷۹۱۸۴۰۰۰ تماس بگیرید.