نمونه برداری یا بیوپسی رحم یکی از روشهای تشخیصی مهم در پزشکی زنان است که بهمنظور ارزیابی بافت داخلی رحم انجام میشود. این روش، اطلاعات ارزشمندی را درباره وضعیت سلامت بافت رحم، وجود اختلالات احتمالی مانند سرطان، عفونت یا تغییرات هورمونی ارائه میدهد.
بیوپسی نهتنها به شناسایی مشکلات کمک میکند، بلکه نقش مهمی در تعیین بهترین روش درمانی برای بیماران دارد.
نمونه برداری یا بیوپسی رحم چیست؟
بیوپسی رحم یک روش تشخیصی پزشکی است که طی آن نمونهای کوچک از بافت پوششی داخلی رحم برای بررسی در آزمایشگاه برداشته میشود. هدف اصلی بیوپسی دهانه رحم، بررسی و تشخیص علل مشکلات رحمی مانند خونریزی غیرطبیعی یا نتایج مشکوک در آزمایشهای پیشین است.
لازم به ذکر است که بیوپسی رحم با کولپوسکوپی متفاوت است.
دلایل انجام بیوپسی رحم چیست؟
- خونریزی غیرطبیعی قاعدگی (شدید، طولانی یا نامنظم)
- خونریزی پس از یائسگی
- ضخیمشدن دیواره داخلی رحم در سونوگرافی
- خونریزی در اثر مصرف داروهای هورمونی
- نتایج غیرطبیعی در تست پاپ اسمیر
- بررسی احتمال وجود سرطان آندومتر
انواع روشهای نمونه برداری رحم
- بیوپسی پیپل (Pipelle Biopsy): با استفاده از ابزاری باریک و شبیه نی، نمونهای از بافت آندومتر با مکش ملایم برداشته میشود. این روش شبیه بیوپسی سوزنی است.
- بیوپسی با هدایت هیستروسکوپی: در این روش، از هیستروسکوپ (لولهای باریک و مجهز به نور) برای مشاهده داخل رحم و هدایت دقیق برداشت نمونه استفاده میشود.
- اتساع و کورتاژ(D&C): در این روش بیوپسی دهانه رحم که کمتر رایج است، دهانه رحم باز شده و دیواره رحم خراش داده میشود تا نمونه بافت به دست آید.
انتخاب روش نمونه برداری رحم به شرایط و نیازهای خاص بیمار بستگی دارد.
آمادگیهای قبل نمونه برداری رحم
برای نمونه برداری از رحم، آمادگیهای زیر لازم است:
- باید پزشک را از تمام داروها و مکملهایی که مصرف میکنید، مطلع کنید؛ بهویژه اگر از داروهای رقیقکننده خون مانند وارفارین یا آسپرین استفاده میکنید.
- پیش از انجام نمونه برداری، ممکن است نیاز به انجام آزمایش بارداری باشد.
- از 2 روز قبل از عمل، از استفاده هرگونه کرم یا دارو در ناحیه واژن خودداری کنید.
- از شستوشوی داخلی واژن (دوش واژینال) اجتناب کنید زیرا میتواند خطر عفونت را افزایش دهد.
- مصرف یک داروی ضدالتهاب با تجویز پزشک قبل از آزمایش، برای کاهش درد توصیه میشود.
نحوه انجام بیوپسی رحم
همانطور که ذکر شد، بیوپسی رحم به 3 روش مختلف انجام میشود. در ادامه نحوه انجام هرکدام از این روشها را بررسی میکنیم:
نحوه انجام بیوپسی پیپل
- بیمار روی تخت معاینه بهحالت مشابه معاینه لگنی برای آزمایش پاپ اسمیر قرار میگیرد.
- پزشک با استفاده از اسپکولوم واژن را باز کرده و دهانه رحم را با محلول ضدعفونی تمیز میکند.
- یک لوله نازک (پیپل) بهآرامی از طریق دهانه رحم وارد رحم میشود.
- با کشیدن هسته داخلی لوله، مکش ایجاد شده و نمونهای کوچک از بافت آندومتر جمعآوری میشود.
این روش بهدلیل کمتهاجمیبودن، معمولاً بدون بیحسی انجام میشود.
نحوه انجام بیوپسی با هدایت هیستروسکوپ
- بیمار روی تخت معاینه بهحالت مشابه معاینه لگنی قرار میگیرد.
- اسپکولوم برای باز نگه داشتن واژن استفاده میشود و دهانه رحم با محلول تمیز میشود.
- هیستروسکوپ وارد رحم شده و پزشک بهصورت دقیق موقعیت نمونه برداری را مشخص میکند.
- ابزار بیوپسی وارد رحم شده و بخش کوچکی از بافت برای بررسی برداشته میشود.
نحوه انجام بیوپسی بهروش اتساع و کورتاژ
- بیمار ممکن است تحت بیهوشی قرار گیرد.
- پزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص دهانه رحم را بهآرامی باز میکند.
- با استفاده از یک کورت (ابزار قاشقیشکل)، لایه داخلی رحم خراش داده میشود تا نمونه لازم جمعآوری شود.
این روش بیشتر در موارد پیچیدهتر یا زمانی که نمونه بیشتری نیاز است، انجام میشود.
برای دریافت مشاورههای لازم با شماره 02171723 تماس بگیرید.
مراقبتهای بعد از انجام بیوپسی دهانه رحم
بعد بیوپسی دهانه رحم مراقبتهای زیر توصیه میشود:
- از نوار بهداشتی برای خونریزی یا لکهبینی استفاده کنید. این علائم در چند روز آینده طبیعی هستند.
- برای کاهش درد، از مسکنهایی که پزشک تجویز میکند، مصرف کنید. از مصرف آسپرین و هرگونه دارو به صورت خودسرانه خودداری کنید.
- بهمدت ۷ روز یا طبق توصیه پزشک، از استفاده از تامپون، دوش واژینال یا داشتن رابطه جنسی خودداری کنید.
- از فعالیتهای سنگین، بلندکردن اجسام سنگین، شنا کردن، استفاده از وان آب گرم یا حمام طولانی اجتناب کنید.
- در صورت خونریزی طولانیتر از سه روز، ترشحات بدبو، تب یا درد شدید، به پزشک اطلاع دهید.
آیا بیوپسی رحم درد دارد؟
بله، بیوپسی دهانه رحم ممکن است با درجاتی از درد و ناراحتی همراه باشد که شدت آن به آستانه تحمل فرد و روش استفادهشده وابسته است. این درد معمولاً کوتاهمدت است و پس از اتمام نمونه برداری کاهش مییابد.
در بیشتر موارد، احساس گرفتگی شبیه درد قاعدگی یا فشار در ناحیه لگن حین واردکردن ابزارها یا برداشت نمونه وجود دارد.
اگرچه برخی افراد ممکن است درد بیشتری حس کنند، اما این روش بهطور کلی کمتهاجمی و قابل تحمل است.
تفسیر جواب بیوپسی رحم
نتایج بیوپسی رحم میتواند یکی از 3 موارد زیر باشد:
- نتایج طبیعی: سلولهای غیرعادی مشاهده نمیشود و بافت رحم سالم است.
- نتایج غیرطبیعی: این نتایج ممکن است به دلایل مختلفی مانند موارد زیر دیده شوند.
- سرطان اندومتر یا پیشسرطان (هایپرپلازی اندومتریال)
- پولیپها یا فیبرومها
- عفونت مزمن رحم (اندومتریت)
- اختلالات هورمونی
- اندومتریوز
- نتایج ناکافی یا مبهم: در بعضی موارد، ممکن است نتایج بیوپسی رحم بهویژه در موارد خونریزی پس از یائسگی بهاندازه کافی دقیق نباشد. در این صورت، پزشک ممکن است آزمایش بیشتری را از طریق روشهایی مانند اتساع و کورتاژ پیشنهاد دهد تا سلولهای غیرعادی بهتر شناسایی شوند.
0 Comments