رادیوگرافی پانورکس چیست؟

در تصویربرداری پانورکس از دوز بسیار کمی از پرتوهای یونیزان برای گرفتن تصویر دوبعدی از کل دهان یعنی دندان‌ها، فک بالا و پایین، ساختارها و بافت‎های اطراف استفاده می‌شود. تصویربرداری با اشعه ایکس از دندان‌ها جز قدیمی‌ترین و رایج‌ترین روش‌ها است. معمولا دندانپزشکان و جراحان دهان و دندان پیش از تشخیص مشکلات دندانی یا انجام روش‌های درمانی مانند پروتز، ارتودنسی، کشیدن و ایمپلنت دندان، درخواست رادیوگرافی پانورکس می‌دهند.

اصولا انجام این نوع رادیولوژی دندان نیاز به آمادگی کمی دارد. فقط لازم است که پیش از تصویربرداری هرگونه جواهرات، عینک چشمی یا اشیاء فلزی خود را بردارید. با وجود اینکه از شما خواسته می‌شود که یک پیش‌بند سربی بپوشید تا از بقیه اعضای بدن خود در برابر تشعشع محافظت کنید، اما خانم‌های باردار امکان انجام این روش را ندارند. این عکس با عکس‌های کوچکی که دندانپزشکان از نزدیک دندان‌ها می‌گیرند متفاوت است.

برای انجام خدمات رادیوگرافی پانورکس می‌توانید به مرکز رادیولوژی دندان مجتمع پزشکی صدر با 30 سال سابقه مراجعه کنید و از برترین متخصصان و دستگاه‌های تصویربرداری دندان بهره مند شوید. 

برخی از کاربردهای رایج رادیوگرافی پانورکس

در واقع رادیوگرافی پانورکس یک ابزار تشخیصی مهم برای دندانپزشکان است. در مقایسه با سایر روش‌های تصویربرداری با اشعه ایکس از داخل دهان و دندان‌ها، این نوع رادیولوژی دندان نواحی وسیع‌تری را پوشش می‌دهد. به‌همین‌دلیل، می‌تواند اطلاعات ارزشمندی از سینوس‌های فک بالا، موقعیت دندان‌ها و سایر ناهنجاری‌های استخوانی ارائه دهد. مطمئناً وجود چنین تصویری پیش از نصب پروتزهای کامل و جزئی، انواع بریس دندان و کاشت دندان مصنوعی لازم است. از تصویربرداری پانورکس برای تشخیص به‌موقع مشکلات دندانی زیر نیز استفاده می‌شود:

• بیماری پریودنتال پیشرفته
• وجود دندان نهفته از جمله دندان عقل
• بروز تومورهای فک و سرطان دهان
• وجود کیست در استخوان فک
• سینوزیت با التهاب سینوس که باعث بروز درد در دندان‌ها می‌شود.
• اختلالات فک که به‌عنوان اختلالات مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ) نیز شناخته می‌شوند.

دندانپزشک شما ممکن است انجام رادیوگرافی پانورکس را هر پنج سال یکبار یا هر زمانی‌که برای شرایط خاص شما لازم باشد توصیه کند. همچنین ممکن است پس از مشاهده آن، دندانپزشک شما را برای گرفتن عکس سه‌بعدی اشعه ایکس با دستگاه‌های جدیدتر ارجاع دهد.

نحوه آماده شدن پیش از انجام رادیوگرافی پانورکس

ممکن است از شما خواسته شود که به‌عنوان یک اقدام احتیاطی برای محافظت از بدن خود در برابر پرتو ایکس، یک پیش‌بند سربی بپوشید. وجود هر نوع فلز در ناحیه‌ای که در حال تصویربرداری است، ممکن است باعث تداخل در روند کار شود.

بسیاری از آزمایشات تصویربرداری در دوران بارداری انجام نمی‌شوند تا جنین در معرض اشعه قرار نگیرد. در صورت نیاز به عکس‌برداری با اشعه ایکس، اقدامات احتیاطی برای به حداقل رساندن تماس نوزاد با تشعشعات انجام می‌شود.

تجهیزات لازم برای انجام رادیوگرافی پانورکس

دستگاه مورد نظر از دو قسمت تشکیل شده است. یک لوله تولیدکننده و حامل اشعه ایکس در یک طرف قرار دارد و یک آشکارساز در طرف مقابل نصب شده است. سر بیمار در راستای تکیه‌گاه‌های چانه و پیشانی قرار می‌گیرد. ممکن است به بیمار یک مسدودکننده داده شود تا بتواند دهان خود را کمی بازتر کند و تصویر واضح‌تری حاصل شود. در طول رادیوگرافی پانورکس، لوله اشعه ایکس به‌صورت نیم‌دایره‌ای دور سر بیمار می‌چرخد ​​و از یک طرف فک شروع و به طرف دیگر حرکت می‌کند.

امروزه بیشتر از فرمت دیجیتال تصاویر استفاده می‌شود. زیرا به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا کنتراست، روشنایی و تاریکی تصویر را برای تجسم بهتر ساختارها و بافت‌های خاص تنظیم و تغییر دهد.

نحوه انجام روش تصویربرداری پانورکس به چه شکل است؟

دستگاه به‌گونه‌ای طراحی شده است که می‌توان از بیمار ایستاده یا نشسته روی ویلچر نیز تصویربرداری کرد. ابتدا تکنسین سر شما را در یک مرکز واحد قرار می‌دهد و این وضعیت را محکم تثبیت می‌کند. سپس یک بایت بلاکر در دهان شما قرار داده می‌شود تا از تراز مناسب دندان‌ها اطمینان حاصل شود. قرار گرفتن صحیح سر، دهان و دندان‌ها برای به دست آوردن یک تصویر واضح بسیار مهم است.

درحالی‌که بازوی چرخان دستگاه در اطراف محیط سر شما حرکت می‌کند و تصاویر در حال گرفتن هستند، شما باید کاملا بی‌حرکت بمانید. این روند معمولا 12 تا 20 ثانیه طول می‌کشد. پس اصلا نگران دشواری مراحل رادیوگرافی پانورکس نباشید!

هر آنچه که بیمار در حین و بعد از انجام تجربه خواهد کرد

تجربه نشان داده است که این نوع رادیولوژی دندان بدون درد، سریع و آسان است. ممکن است برای بیمارانی که مستعد رفلکس گگ یا رفلکس حلقی هستند، به‌جای رادیوگرافی پانورکس از رادیوگرافی داخل دهانی استفاده شود. مطمئنا مراجعه شما به بهترین مرکز تصویربرداری دندان، کمک می‌کند تا با عوارض احتمالی مانند عق زدن مواجه نشوید.

مزایا و معایب انجام رادیوگرافی پانورکس

از مزایای قابل توجه این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مطمئن باشید که پس از رادیوگرافی پانورکس هیچ تشعشعی در بدن شما باقی نمی‌ماند.
• شدت اشعه ایکس معمولاً در محدوده تشخیصی معمول است و به‌همین‌دلیل این روش عوارض جانبی خاصی ندارد.
• تصویربرداری پانورکس را می‌توان برای کودکان بسیار خردسال نیز انجام داد.

مطمئنا این روش مانند همه روش‌های تصویربرداری با معایب ویژه‌ای همراه است. مثلا خانم‌های باردار به‌دلیل وجود خطر بروز ناهنجاری در جنین، در اغلب موارد امکان انجام آن را ندارند. از دیگر معایب و محدودیت‌های آن می‌توان به وارد زیر اشاره کرد:

• این نوع رادیولوژی نمی‌تواند اطلاعات دقیقی در مورد تک‌تک دندان‌ها یا بافت‌های نرم دهان مانند ماهیچه‌ها ارائه دهد. به‌همین‌دلیل، اغلب برای ارزیابی اولیه استخوان‌ها و دندان‌ها استفاده می‌شود.
• فک یک ساختار منحنی‌شکل شبیه به نعل اسب است. با این حال، تصویربرداری پانورکس یک تصویر صاف و کمی تار ارائه می‌دهد که با وجود آن اندازه‌گیری دقیق ساختار و فواصل دندان‌ها و فک امکان‌پذیر نیست. به‌همین‌دلیل، دندانپزشک یا جراح ممکن است در مراحل بعدی درخواست سی‌تی اسکن یا ام آر آی دهد.

سخن آخر

با وجود محدودیت‌های فعلی در مورد رادیوگرافی پانورکس، اما سهولت انجام آن باعث درخواست مستمر این نوع رادیولوژی توسط دندانپزشکان و جراحان شده است. البته مراجعه شما به یک مرکز تصویربرداری دندان مجهز و حرفه‌ای نیز تاثیر زیادی روی افزایش وضوح و دقت تصویر نهایی دارد. این اطمینان را به شما می‌دهیم که مرکز رادیوگرافی دیجیتال فک و دندان مجتمع پزشکی صدر با 30 سال سابقه، از هر نظر بهترین است.