استخوانها اجزایی مهم از بدن بهحساب میآیند که گاهی دچار درد و ناراحتی تحملناپذیری میشوند. یکی از راههای تشخیص مشکلات مربوط به این ناحیه از بدن، اسکن هسته ای استخوان است. این اسکن برای ارزیابی استخوانهای کل بدن و شناسایی علت درد مورد استفاده قرار میگیرد.
اسکن استخوان بهویژه در تشخیص منشا اصلی بیماریهای همچون سرطان بهکار میرود. در ادامه جزئیاتی بیشتری از این روش را بررسی خواهیم کرد.
اسکن هسته ای استخوان چیست؟
اسکن هسته ای استخوان روش تصویربرداری هسته ای برای تشخیص انواع مشکلات، بیماریها و سرطان مرتبط با استخوانها است که در آن مقدار کمی مواد رادیواکتیو مورد استفاده قرار میگیرد.
این ماده بهمحض ورود به بدن در قسمتهایی از استخوان که تغییرات شیمیایی و فیزیکی در آن وجود دارد جمع میشود. سپس دستگاه اسکنر گاما، تشعشعات این ماده را میگیرد و تصاویری دقیق از استخوانها ارائه میدهد.
پزشکان با تفسیر جواب اسکن استخوان میتوانند به مبدا و علت بسیاری از مشکلات استخوانی از جمله انواع سرطان استخوان پی ببرند.
موارد کاربرد اسکن استخوان
اسکن استخوان برای تشخیص مشکلات بسیاری کاربرد دارد که از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- شکستگی استخوان و شکستگیهای استرسی که با عکسبرداری با اشعه ایکس قابل تشخیص نیست.
- آرتریت روماتوئید
- پاژه استخوان
- سرطان با منشا استخوان
- سرطانی که به استخوان سرایت کرده است.
- تشخیص استخوان مرده
- فیبرو دیسپلازی که ضایعهای خوشخیم است، اما به شکستگی مداوم استخوانها منجر میشود.
آمادگیهای قبل از آزمایش هسته ای استخوان
رعایت نکاتی قبل از انجام این آزمایش پزشکی وضوح تصاویر اسکن استخوان را بهبود میبخشد و تفسیر جواب اسکن استخوان را برای پزشکان آسان میسازد.
- قبل از رفتن به اسکن و با مشورت پزشک، بهتر است مصرف داروهای حاوی بیسموت را متوقف کنید.
- در اسکن هسته ای استخوان لازم نیست که که ناشتا باشید یا رژیم غذایی خاصی را رعایت کنید.
- باید یک لباس راحت بپوشید و جواهرات و اشیای فلزی خود را در خانه قرار دهید.
- انجام این آزمایش مدت زمان زیادی طول نمیکشد و بعد از آن میتوانید به فعالیتهای عادی خود ادامه دهید.
مراحل انجام اسکن هسته ای استخوان
اسکن هستهای استخوان مانند پت اسکن باید در مرکزی مجهز که امکانات لازم را دارد، انجام شود.
برای این اسکن ابتدا یک ماده رادیواکتیو به بدن تزریق میشود و باید منتظر بمانید تا این ماده در بدن حرکت کند و به استخوانها بچسبد. این کار ممکن است 3 تا 5 ساعت طول بکشد.
گاهی اوقات پزشکان دو اسکن را برای استخوان مینویسند که یکی قبل از جذب ماده رادیواکتیو و دیگری (اسکن اسپکت) بعد از آن انجام میشود.
در طول زمانیکه منتظر هستید تا مواد رادیواکتیو جذب شود باید آب بنوشید و به دستشویی بروید تا ماده اضافی از بدن خارج شود؛ این کار برای دستیابی به تصاویر دقیق ضروری است.
برای انجام اسکن نیز روی یک میز دراز میکشید و بدون حرکت باقی میمانید تا از استخوانها عکس گرفته شود.
نکات مهم بعد از اسکن هسته ای استخوان
بعد از اسکن استخوان به مراقبت خاصی نیاز ندارید و میتوانید به فعالیتهای عادی خود ادامه دهید.
تنها موردی که باید رعایت شود نوشیدن آب کافی برای خروج مواد رادیواکتیو از بدن است.
لازم بهذکر است که نباید نگران تشعشعات هستهای باشید، چراکه اشعه مورد استفاده در اسکن هسته ای استخوان آنقدر زیاد نیست که برای بدن خطرناک باشد.
تفسیر جواب اسکن استخوان
تفسیر جواب اسکن استخوان توسط رادیولوژیست خبره انجام میشود. وی با مشاهده محلهای تجمع ماده رادیواکتیو در اطراف استخوانها به بررسی تصاویر میپردازد و گزارش دقیقی را برای پزشک ارسال میکند. پزشکان با مطالعه گزارش درباره انجام آزمایشهای تکمیلی یا شروع درمان تصمیمگیری میکنند.
هزینه اسکن هسته ای استخوان
هزینه اسکن هسته ای استخوان را میتوان به عوامل مختلفی وابسته دانست که بر کاهش یا افزایش آن تاثیرگذار هستند. بهطور مثال، اگر این آزمایش در کلینیک یا بیمارستانی که با بیمه قرارداد دارد، انجام شود هزینه آن پایینتر از سایر مراکز است.
از طرفی دیگر، برخی کلینیکها از دستگاههای بهروز و کادر درمان مجرب استفاده میکنند؛ این موارد در افزایش قیمت اسکن هستهای تاثیر دارد.
برای اطلاع از هزینه اسکن هسته ای استخوان در کلینیک صدر در سال ۱۴۰۳ با شماره 02171723 تماس بگیرید.
عوارض و خطرات اسکن هستهای استخوان
اسکن استخوان روشی غیرتهاجمی برای تشخیص بیماریهای مربوط به استخوان است و با عوارض و خطرات خاصی همراه نیست. برخی افراد نگران اشعههای این آزمایش تشخیصی هستند، اما باید بدانید که تشعشعات اسکن هستهای برای بدن خطرناک محسوب نمیشود. اما ممکن است برای افراد محدود واکنشهای آلرژیک رخ دهد.
البته این روش تشخیصی برای زنان باردار و شیرده مناسب نیست. بنابراین، اگر احتمال بارداری وجود دارد یا به بچه شیر میدهید باید اقدامات احتیاطی را انجام دهید و به پزشک خود اطلاع دهید.
درباره ماده رادیواکتیو نیز مهم است بدانید که تا ۲ روز بعد این ماده بهطور کامل از بدن خارج میشود.
0 Comments