یکی از قسمت‌های مهم بدن که در معرض بیماری‌های بسیاری قرار دارد، کبد است. بیماری‌های این ناحیه مواردی مانند هپاتیت، کبد چرب، سرطان، فیبروز و نارسایی کبد را دربر می‌گیرد. برای تشخیص این مشکلات از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که سونوگرافی کبد جزو سریع‌ترین و کاربردی‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌رود.

سونوگرافی کبد چیست؟

سونوگرافی کبد و کیسه صفرا، آزمایشی ساده و غیرتهاجمی است که با کمک دستگاه مبدل و تابش امواج صوتی با فرکانس بالا از داخل کبد تصاویری تهیه می‌کند. پزشک با مشاهده تصاویری که روی کامپیوتر نقش می‌بندد، بیماری‌های موجود در ناحیه کبد را تشخیص می‌دهد.

سونوگرافی کبد روشی بی‌خطر محسوب می‌شود که در مدت زمان کوتاهی قابل انجام است.‌ بنابراین، برای این آزمایش نباید استرس و اضطراب داشته باشید.

این سونوگرافی اغلب برای افرادی که آزمایش خون‌شان وجود بیماری‌های کبدی را تایید می‌کند یا دارای نشانه‌های خاصی هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

کاربردهای سونوگرافی کبد و کیسه صفرا

پزشکان زمانی سونوگرافی کیسه صفرا و کبد را توصیه می‌کنند که فرد دارای علائم خاصی از بیماری‌های کبدی باشد. از نشانه‌های بیماری کبدی، زردی پوست در قسمت بالا و سمت راست معده است.

به طور خلاصه، سونوگرافی کیسه صفرا و کبد در موارد زیر کاربرد دارد:

• تشخیص هپاتیت
• تشخیص سرطان کبد
• سیروز کبدی
• وجود آنزیم‌های کبدی بالا
• فیبروز کبد
• بررسی رگ‌های خونی کبدی
• بررسی جریان خون
• شناسایی کبد چرب
• تشخیص ضایعات کبدی
• کیست هیداتید
• همانژیوم کبد
• ایسکمی
• فشار خون پورتال
• سندروم بودکیاری

نکات قبل از سونوگرافی کبد و کیسه صفرا

انجام سونوگرافی به آماده‌سازی خاصی نیاز ندارد، اما با رعایت نکاتی می‌توانید نتیجه بهتری از این آزمایش بگیرید:

·       از مصرف غذاهای ایجاد کننده گاز معده و نفخ خودداری کنید.

از ۲۴ ساعت قبل از سونوگرافی کبد، مواد غذایی مانند لوبیا، عدس، کلم بروکلی، نوشابه، پیاز و کلم را مصرف نکنید. این مواد غذایی گاز تولید می‌کنند که با امواج اولتراسوند تداخل دارد.

·       لباس راحت بپوشید.

در روز آزمایش بهتر است لباس گشاد بپوشید تا دسترسی به ناحیه شکم راحت باشد. در هنگام آزمایش مقداری ژل روی پوست شما قرار می‌گیرد و از دستگاه مبدل برای ثبت تصاویر استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که باید جواهرات و لوازم فلزی را نیز در خانه قرار دهید. 

·       داروهای مصرفی را به پزشک اطلاع دهید.

برخی از داروهای رقیق‌کننده خون و آنتی اسیدها ممکن است در نتایج سونوگرافی اختلال ایجاد‌ کند. بنابراین، اگر این داروها را مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. 

برای سونوگرافی کبد چند ساعت باید ناشتا بود؟

در برخی از آزمایش‌ها از جمله سونوگرافی کبد و کیسه صفرا پزشکان توصیه می‌کنند که بین 6 تا 8 ساعت ناشتا ناشتا باشید.

این مورد کمک می‌کند تا کیسه صفرا و کبد به‌درستی منقبض شوند و تصویر بهتری ارائه دهند.

یادتان باشد که این توصیه شامل مایعات نمی‌شود و شما می‌توانید به‌اندازه لازم آب بنوشید.

سونوگرافی کبد چگونه است؟

سونوگرافی کبد فرایند پیچیده‌ای ندارد، اما اطلاع از نحوه انجام آن به کاهش استرس و اضطراب شما کمک می‌کند. از‌این‌ور، در ادامه، نحوه انجام این آزمایش را به‌صورت گام به گام شرح می‌دهیم:

1. در ابتدا، یک ژل ضد حساسیت و بدون بو روی شکم شما مالیده می‌شود.
2. تکنسین، دستگاه مبدل را در اطراف ناحیه شکم و قفسه سینه می‌چرخاند. مبدل از کبد و کیسه صفرا عکس می‌گیرد و تصاویر واضحی تولید می‌کند.
3. در طول معاینه باید به‌طور منظم نفس بکشید تا تصاویر بهتری به‌دست بیاید.
4. ممکن است در طول معاینه چندین‌ بار جا‌به‌جا شوید تا تکنسین بهترین موقعیت را برای دریافت تصاویر بهتر پیدا کند.
5. بعد از پایان سونوگرافی، ژل از روی پوست شما پاک می‌شود و می‌توانید بلند شوید و به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهید.
6. در بیشتر مواقع، گزارش و تفسیر سونوگرافی کبد چند دقیقه بعد آماده و به شما ارائه می‌شود.‌

هزینه سونوگرافی کبد چقدر است؟

هزینه سونوگرافی کیسه صفرا و کبد تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که مهم‌ترین آن‌ها نوع دستگاه مورد استفاده، میزان تخصص و مهارت سونوگرافیست، مدت زمان ارائه تفسیر و هزینه کلینیک هستند.

باتوجه به تمامی این موارد،‌ هزینه سونوگرافی کبد و کیسه صفرا در سال ۱۴۰۳ بین 300 هزار تا 800 هزار تومان است.

تفسیر سونوگرافی کبد چگونه است؟

یکی از مزیت‌های مهم سونوگرافی آن است که اغلب نتایج آن در مدت زمان کوتاهی بعد از آزمایش قابل ارائه است‌. تفسیر سونوگرافی کبد توسط سونوگرافیست صورت می‌گیرد؛ تمامی اطلاعات بدست آمده از تصاویر روی یک برگه کاغذ تایپ و به پزشک ارجاع دهنده ارائه می‌شود.

پزشکان با کمک گزارشی که متخصص سونوگرافی تهیه کرده است به تشخیص بیماری‌های موجود می‌پردازند.